ΑρχικήΕλλάδαΠρωτοδικείο: Περίφραξη στην Πορτάρα μέχρι 27 Σεπτεμβρίου

Πρωτοδικείο: Περίφραξη στην Πορτάρα μέχρι 27 Σεπτεμβρίου

Το Πρωτοδικείο Νάξου αποφάσισε στις 20 Αυγούστου 2025 ότι η προσωρινή περίφραξη ύψους 1,5 μ. που τοποθετήθηκε γύρω από το μνημείο του Ναού του Απόλλωνα (Πορτάρα) θα παραμείνει στη θέση της έως τις 27 Σεπτεμβρίου 2025, οπότε προβλέπεται να αντικατασταθεί με μόνιμη προστατευτική κατασκευή. Η ελαφρού τύπου περίφραξη τοποθετήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων στις 29 Ιουλίου, μετά από περιστατικό παραβατικής συμπεριφοράς τουρίστα που έθεσε σε κίνδυνο μάρμαρα του μνημείου, με βάση τον αρχαιολογικό νόμο (Ν. 4858/2021, άρθρο 3) και γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου. Ο Δήμος Νάξου κατήγγειλε τα στελέχη της Εφορείας, τα οποία συνελήφθησαν, και προσέφυγε στο Πρωτοδικείο ζητώντας άμεση απομάκρυνση της περίφραξης, υποστηρίζοντας ότι «θίγει την προσωπικότητα του Δήμου». Το Υπουργείο Πολιτισμού προσκόμισε έγγραφα και η απόφαση της Προέδρου Πρωτοδικών όρισε την παραμονή της περίφραξης ως έχει έως την 27η Σεπτεμβρίου. Το ΥΠΠΟ επισημαίνει ότι η διεκδίκηση άμεσης απομάκρυνσης που ζητούσε ο Δήμος δεν ευσταθεί και ότι οι σχετικές δηλώσεις περί δικαίωσης δεν ανταποκρίνονται στο περιεχόμενο της απόφασης.

«Η απόφαση του Πρωτοδικείου Νάξου για την Πορτάρα.

Κατόπιν του γνωστού περιστατικού παραβατικής συμπεριφοράς τουρίστα, που έλαβε χώρα την 29.7.2025, σε βάρος του μνημείου του Ναού του Απόλλωνα (Πορτάρα), στη νησίδα Παλάτια Νάξο, το Υπουργείο Πολιτισμού -δια της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων-τοποθέτησε, ως είχε ρητή υποχρέωση από τον αρχαιολογικό νόμο (Ν. 4858/2021, άρθρο 3), περίφραξη ελαφρού τύπου και ύψους 1,5 μ. γύρωθεν του μνημείου, προς άμεση προστασία αυτού, για το προσωρινό διάστημα έως την 27η Σεπτεμβρίου 2025, οπότε θα τοποθετηθεί η μόνιμη προστατευτική περίφραξη, κατόπιν γνωμοδότησης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.

Ο Δήμαρχος Νάξου, προσωπικά και χωρίς προηγούμενη, αλλά ούτε και εκ των υστέρων, έγκριση της Δημοτικής Επιτροπής, κατήγγειλε ως παρανομούντες, τους αρχαιολόγους της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων του Υπουργείου Πολιτισμού, οι οποίοι και συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο αστυνομικό τμήμα, όπου δακτυλοσκοπήθηκαν και κατέστησαν υπόδικοι. Ακολούθως, ο Δήμος προσέφυγε στο Πρωτοδικείο Νάξου, και, αποσιωπώντας παντελώς ότι επρόκειτο για προσωρινό μέτρο, που θα απομακρυνόταν την 27.9.2025, επικαλέστηκε ότι η περίφραξη αυτή θίγει «την προσωπικότητα» του Δήμου και ζήτησε να υποχρεωθεί το Υπουργείο Πολιτισμού να αφαιρέσει άμεσα την περίφραξη και να μην λάβει κανένα ανάλογο προστατευτικό μέτρο. Και αυτό, παρότι είχε ήδη σημειωθεί και δεύτερο παραβατικό περιστατικό σε βάρος του μνημείου, το οποίο επίσης ο Δήμος Νάξου αποσιώπησε.

Κατόπιν προσκόμισης στο Δικαστήριο, εκ μέρους του Υπουργείου Πολιτισμού, όλων των εγγράφων που τεκμηρίωναν τα ανωτέρω αποσιωπηθέντα από το Δήμο, σήμερα, 20.8.2025 εκδόθηκε η απόφαση της Προέδρου Πρωτοδικών Νάξου, σύμφωνα με την οποία η επίμαχη περίφραξη θα παραμείνει στο χώρο, ακριβώς ως έχει, και θα απομακρυνθεί την 27.9.2025, δηλ. ακριβώς την ημερομηνία που το Υπουργείο Πολιτισμού είχε προαποφασίσει την απομάκρυνση και την αντικατάσταση της προσωρινής επίμαχης περίφραξης, με τη μόνιμη προστατευτική περίφραξη του αρχαιολογικού χώρου της Πορτάρας.

Δεδομένου ότι το αίτημα του Δήμου ήταν η ΑΜΕΣΗ απομάκρυνση της περίφραξης, είναι φανερό ότι οι δηλώσεις του επικεφαλής της Δημοτικής Αρχής και συναφή δημοσιεύματα περί έκβασης της υπόθεσης υπέρ του Δήμου, δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα».

Ηθική ανάγνωση της υπόθεσης απαιτεί την ιεράρχηση του καθήκοντος προστασίας της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς πάνω από βραχυπρόθεσμα πολιτικά κέρδη. Η συλλογική ευθύνη επιβάλλει να συμπεριφερόμαστε στα μνημεία ως σκοπό καθαυτό, όχι ως μέσον προς ιδιωτικά ή πολιτικά οφέλη. Οι δημόσιες αρχές οφείλουν να ενεργούν με σεβασμό στον νόμο και με διαφάνεια, οι τοπικές διοικήσεις να συνεργάζονται με τους ειδικούς και οι πολίτες να προστατεύουν και να σεβαστούν τους αρχαιολογικούς χώρους. Η προαγωγή της εκπαίδευσης, της πρόληψης και της υπεύθυνης επιτήρησης θα ενισχύσει την προστασία του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς για το κοινό όφελος.