Το καλοκαίρι του 1843 η Αθήνα δοκιμάστηκε από συνδυασμό έντονης λειψυδρίας και επανειλημμένων επιδρομών ακρίδων. Η ξηρασία έριξε τη στάθμη ποταμών, φρεάτων και πηγαδιών, ευνοώντας την αναπαραγωγή των εντόμων, ενώ οι τοπικές αρχές, σε απελπισία, «επικηρύξαν» τις ακρίδες: κάθε νεκρή ακρίδα αποζημιωνόταν με 20 λεπτά (δραχμής), με αποτέλεσμα δημότες να συλλέξουν και να καταστρέψουν δεκάδες χιλιάδες ακρίδες.
Ο Γάλλος περιηγητής Raoul de Malherbe κατέγραψε τις εντυπώσεις του στο βιβλίο L’ Orient, 1718-1845. Histoire – Politique – Religion – Moeurs, e.t.c. (Παρίσι, 1846). Στο ταξίδι του, συνοδευόμενος από τον Saint-Maur, έφτασε στην Αθήνα τον Ιούνιο του 1843 και συναντήθηκε με τον Ιωάννη Κωλέττη, εξηγώντας ότι συλλέγει πληροφορίες για το ηθικό, ιστορικό και θρησκευτικό πνεύμα των κατοίκων και παρατηρήσεις για τη γεωργική δυνατότητα της γης.
“… Κατεβήκαμε σ΄ ένα τεράστιο έλος το οποίο διέσχιζε ένας πλακόστρωτος δρόμος. Κι έπειτα παρουσιάστηκε μπροστά μας μία τεράστια κοιλάδα, που φλεγόταν από τον ήλιο και μαστιζόταν από μυριάδες ακρίδες, τις οποίες κυνηγούσαν οι πελαργοί με τα πετάγματά τους […] Αναγνωρίσαμε την τεράστια ωφελιμότητα αυτών των πουλιών σε μία χώρα όπου οι ακρίδες προξενούν τόση ζημία…”
«Μόνο που κι ετούτος ο τόπος, αγαπητέ φίλε, αντιμετωπίζει την κατάρα κάθε ευλογημένου εδάφους. Μαύρο ουρανό αντικρίσαμε πάνω από την εύφορη πεδιάδα στο Ζαβλάνι (ο σημερινός Παλιόπυργος των Τρικάλων). Αναρίθμητος πληθυσμός ακρίδων έπεσε απάνω στα αγαθά του κάμπου…»
Η ακολουθία καιρικών φαινομένων—μεγάλη ξηρασία, μερική ανακούφιση από βροχές και έπειτα ακόμη σκληρότερη ξηρασία—επιβάρυνε τις καλλιέργειες και την υδροδότηση της πόλης. «… έβρεχε με το τουλούμι. Αυτή η τόσο επιθυμητή βροχή δρόσισε τώρα τα πάντα, ελαττώθηκε η φοβερή ξηρασία. Στην Αττικήη σοδειά του σιταριού προμηνύεται κακή…» έγραφε η βασίλισσα Αμαλία στα μέσα Απρίλη, ενώ η έλλειψη νερού ώθησε κάποιους επιχειρηματίες να εκμεταλλευτούν την ανάγκη με ακριβές προσφορές.
Ο δήμαρχος Ανάργυρος Πετράκης αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει τόσο την υδρολογική κρίση όσο και την ακμής επιδρομή των ακρίδων, λαμβάνοντας έκτακτα μέτρα που περιλάμβαναν και την οικονομική ενθάρρυνση της συλλογής εντόμων.
Με κριτήριο μία υποχρεωσιακή, καθολική ηθική, το γεγονός υπενθυμίζει την υποχρέωση κοινωνικής ευθύνης και διαχείρισης κοινών αγαθών. Οι πολίτες και οι αρχές οφείλουν να ενεργούν με σεβασμό στη ζωή και το περιβάλλον, να προωθούν διαφάνεια και δίκαιη κατανομή πόρων, να απορρίπτουν την εκμετάλλευση κρίσεων και να επενδύουν σε πρόληψη (υδατική υποδομή, βιώσιμη γεωργία). Η προτεραιότητα πρέπει να είναι η προστασία του κοινού συμφέροντος και η θεμελίωση κανόνων που μπορούν να νομιμοποιηθούν ως γενικός κανόνας δράσης για το κοινό καλό.