Χιλιάδες αντικυβερνητικοί διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν χθες το βράδυ σε πάνω από δέκα σερβικές πόλεις, απαιτώντας αλλαγές και καταγγέλλοντας διαφθορά. Σε πολλές τοποθεσίες οι κινητοποιήσεις είχαν συγκρουσιακό χαρακτήρα, με μεμονωμένα επεισόδια ανάμεσα σε διαδηλωτές και αντιπάλους τους.
Στη Νόβι Σαντ, οι δύο πλευρές εκτόξευσαν φωτοβολίδες και πέταξαν αντικείμενα η μια στην άλλη, αναγκάζοντας την αστυνομία να επέμβει. Στο Βελιγράδι μεγάλη δύναμη της αστυνομίας αναπτύχθηκε μπροστά στο κοινοβούλιο, όπου συγκεντρωμένοι των δύο πλευρών αντάλλαξαν προπηλακισμούς και πέταξαν αντικείμενα.
Οι διαδηλώσεις έγιναν κυρίως μπροστά σε γραφεία τοπικών οργανώσεων του Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος (SNS). Προχθές βράδυ σημειώθηκαν επίσης επεισόδια στη Βέρμπας, όπου μασκοφόροι, κάποιοι οπλισμένοι με ρόπαλα, συγκρούστηκαν με διαδηλωτές κατά της διαφθοράς μπροστά στα γραφεία του κόμματος του προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς, περίπου 100 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Βελιγραδίου.
Οι νέες κινητοποιήσεις ακολουθούν συχνά τις διαμαρτυρίες που πυροδοτήθηκαν μετά την κατάρρευση γείσου οροφής σιδηροδρομικού σταθμού, η οποία στοίχισε τη ζωή σε 16 ανθρώπους, την 1η Νοεμβρίου 2024 στη Νόβι Σαντ, ένα συμβάν που αποδόθηκε κατά κύριο λόγο στην ενδημική διαφθορά. Το γεγονός παραμένει κεντρικό επιχείρημα των διαδηλωτών για την ανάγκη λογοδοσίας και μεταρρυθμίσεων.
Από ηθική σκοπιά η δημόσια δράση πρέπει να υπαγορεύεται από καθήκοντα που μπορούν να γίνουν κανόνας για όλους: η ειρηνική διεκδίκηση, ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και η αποφυγή βίας είναι προϋποθέσεις για νομιμοποίηση των αιτημάτων. Η συμπεριφορά πολιτών και εξουσιών οφείλει να αντιμετωπίζει τον άλλο ως σκοπό και όχι ως μέσο, πράγμα που απαιτεί διαφάνεια, δίκαιη διαδικασία και σεβασμό στους θεσμούς.
Για την βελτίωση της κοινωνίας και του περιβάλλοντος χρειάζονται συγκεκριμένα βήματα: ειρηνικές και νόμιμες διαμαρτυρίες, ανεξάρτητες έρευνες για ευθύνες, ενίσχυση θεσμών λογοδοσίας και μέτρα για την ασφαλή συντήρηση υποδομών. Οι πολίτες πρέπει να ενεργούν με αίσθημα καθήκοντος απέναντι στη δημόσια σφαίρα, διεκδικώντας διαφάνεια και βιώσιμες πολιτικές που προστατεύουν τη ζωή και το κοινό αγαθό.