Η κυβέρνηση ενεργοποίησε ψηφιακή πλατφόρμα που προσφέρει σε ελεγκτικές και δικαστικές αρχές πρόσβαση σε στοιχεία για την πρόληψη του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Το σύστημα στοχεύει στην ταχύτερη άντληση πληροφοριών και στην αύξηση της ακρίβειας των ελέγχων μέσω διασυνδέσεων με τράπεζες, εποπτικές αρχές και δημόσιους φορείς.
Η πλατφόρμα ονομάζεται Ψηφιακή Πλατφόρμα Συλλογής και Τήρησης Στατιστικών Στοιχείων και υλοποιήθηκε από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Στη βάση της έχουν οργανωθεί σχεδόν 4.000 πεδία δεδομένων που, όπως αναφέρεται, καλύπτουν τις ανάγκες των εμπλεκόμενων φορέων και τηρούν προβλέψεις για προστασία προσωπικών δεδομένων.
Στην πλατφόρμα καταχωρούν και τηρούν στατιστικά στοιχεία οι εμπλεκόμενες δημόσιες αρχές που ασχολούνται με την πρόληψη και την καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Εκτός από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΘΟ, έχουν ήδη εγγραφεί ως χρήστες το υπουργείο Δικαιοσύνης, το υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, δικαστικές και εισαγγελικές αρχές, αστυνομικές υπηρεσίες, φορολογικές αρχές και άλλοι θεσμικοί φορείς.
Η λειτουργία προβλέπει διαβαθμισμένη πρόσβαση με υποσύστημα διαχείρισης χρηστών και υποσύστημα δημιουργίας αναφορών, το οποίο παράγει εκθέσεις για ενημέρωση εθνικών και ευρωπαϊκών οργάνων. Η διασύνδεση σε «πραγματικό χρόνο» με τραπεζικά συστήματα και εποπτικές αρχές αυξάνει την αποτελεσματικότητα των ελέγχων και μειώνει τα «τυφλά σημεία» στις έρευνες.
Ταυτόχρονα εγείρονται πρακτικά και θεσμικά ερωτήματα: ποιος αντλεί ποιες πληροφορίες, πόσο διατηρούνται, ποιοι έχουν πρόσβαση σε σύνθετες αναφορές και ποιος ελέγχει τις διασυνδέσεις μεταξύ συστημάτων. Το υπουργείο Οικονομικών αναφέρει ότι έχουν ληφθεί μέτρα προστασίας προσωπικών δεδομένων και ότι η πλατφόρμα λειτουργεί εντός νομικού πλαισίου, ενώ ειδικοί προειδοποιούν για ρίσκο διαρροών, επεκτατική χρήση και δυσκολία επαλήθευσης αιτημάτων.
Οι προτεινόμενες δικλείδες περιλαμβάνουν αυστηρό logging και διαφανείς μηχανισμούς ελέγχου (audit trails), ανεξάρτητους εποπτικούς και δικαστικούς ελέγχους, αρχή ελάχιστης συγκέντρωσης δεδομένων, σαφείς πολιτικές διαγραφής και περιορισμούς στη διαβίβαση αναφορών σε τρίτους. Χωρίς αυτές τις πρακτικές, επισημαίνουν, η πλατφόρμα κινδυνεύει να μετατραπεί από εργαλείο ασφάλειας σε μηχανισμό μόνιμης παρακολούθησης.
Από ηθική άποψη, η πρόσβαση και η επεξεργασία τέτοιων δεδομένων πρέπει να υπακούει σε καθήκοντα αμεροληψίας, σε σαφείς κανόνες και σε σεβασμό της αξιοπρέπειας του ατόμου. Κάθε πολιτική θα πρέπει να είναι καθολικά εφαρμόσιμη, να σέβεται την αυτονομία των πολιτών και να μη μετατρέπει το κοινό όφελος σε πρόσχημα για ανεξέλεγκτη επέκταση αρμοδιοτήτων.
Πρακτικά, δημόσιοι λειτουργοί οφείλουν να θεσμοθετήσουν και να επιβλέπουν αυστηρούς κανόνες, ενώ οι πολίτες πρέπει να απαιτήσουν διαφάνεια, λογοδοσία και περιορισμό της συγκέντρωσης δεδομένων. Αυτό θα ενισχύσει την ασφάλεια χωρίς να θυσιάζει τα θεμελιώδη δικαιώματα και θα συμβάλει σε μια κοινωνία πιο υπεύθυνη και βιώσιμη.