Ο ΟΗΕ κατέθεσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας έναν αναλυτικό οδικό χάρτη για την πραγματοποίηση προεδρικών και βουλευτικών εκλογών στη Λιβύη και για την ενοποίηση των κατακερματισμένων θεσμών της χώρας. Η πρωτοβουλία έρχεται μετά τις πρόσφατες δημοτικές εκλογές, όπου η συμμετοχή κινήθηκε σε υψηλά επίπεδα παρά τις σοβαρές παρεμβάσεις και τις ακυρώσεις σε αρκετούς δήμους.
Ταυτόχρονα, δημοσίευμα ανέφερε ότι ο στρατάρχης Χαφτάρ φαίνεται έτοιμος να δώσει άδεια στην Άγκυρα για έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο βάσει του τουρκο-λιβυκού μνημονίου, κίνηση που προκαλεί έντονη ανησυχία στην Αθήνα λόγω της σημασίας της περιοχής για τα ελληνικά συμφέροντα.
Η ειδική απεσταλμένη και επικεφαλής της UNSMIL, Χάνα Τέτε, χαιρέτισε τη διεξαγωγή εκλογών: «26 λιβυκές δημοτικές αρχές προσήλθαν στις κάλπες στις 16 Αυγούστου παρά τις σημαντικές προκλήσεις» και επισήμανε πως η συμμετοχή που άγγιξε το 71% αποτελεί «ένα σαφές σήμα ότι ο λαός της Λιβύης επιθυμεί να εκλέξει τους αντιπροσώπους του». Εξήγησε ότι σε πολλές περιοχές ήταν η πρώτη εκλογική διαδικασία από το 2014.
Η εκπρόσωπος σημείωσε επίσης παρεμβάσεις: η κυβέρνηση που ορίστηκε από το Κοινοβούλιο της Ανατολικής Λιβύης ανέστειλε τη διεξαγωγή σε 16 δήμους την ημέρα της ψηφοφορίας και είχε απαγορεύσει τον Ιούλιο τις εκλογές σε άλλους 11, μεταξύ αυτών Βεγγάζη, Σύρτη, Τομπρούκ και Σαμπχά. «Η κατάσταση αυτή καταδεικνύει ξεκάθαρα την πρόκληση των διαιρεμένων θεσμών», είπε, καλώντας σε ταχεία επανέναρξη.
Οι πανεθνικές διαβουλεύσεις συγκέντρωσαν πάνω από 22.500 απαντήσεις: 42% υποστήριξαν ταυτόχρονη διεξαγωγή προεδρικών και βουλευτικών, 24% μια νέα συνέλευση, 19% πρωτίστως μόνιμο σύνταγμα και 12% μόνο βουλευτικές εκλογές. Η συμμετοχή γυναικών και νέων ήταν ιδιαίτερα αξιοσημείωτη και «επαναβεβαίωσαν την επιθυμία να συμμετάσχουν ουσιαστικά στη διαμόρφωση του πολιτικού μέλλοντος της Λιβύης, ζητώντας εγγυημένη εκπροσώπηση και θεσμικές δικλείδες ασφαλείας».
Ο οδικός χάρτης βασίζεται σε τρεις άξονες: (1) αξιόπιστο και εφαρμόσιμο εκλογικό πλαίσιο, (2) ενοποίηση θεσμών μέσω νέας ενιαίας κυβέρνησης και (3) δομημένος διάλογος ευρείας συμμετοχής. Η διαδικασία προβλέπεται σταδιακή με ορίζοντα 12–18 μηνών και βήματα όπως ανασυγκρότηση της Εκλογικής Επιτροπής, νομικές τροποποιήσεις, σχηματισμό κυβέρνησης και μέτρα ασφάλειας και οικονομικής διαχείρισης. «Αν υπάρξουν εμπόδια ή παρελκυστικές τακτικές, η UNSMIL θα επιδιώξει την υποστήριξη του Συμβουλίου για να προχωρήσει η διαδικασία» ανέφερε.
Στο πεδίο της ασφάλειας, παραμένει «εύθραυστη εκεχειρία» στην Τρίπολη μετά τις συγκρούσεις του Μαΐου, με παραβιάσεις χωρίς κλιμάκωση. Εκφράστηκε ανησυχία για 20 θανάτους υπό κράτηση από το 2024, συμπεριλαμβανομένου του ακτιβιστή Αμπντέλ Μουνίμ αλ-Μαρέμι: «Αυτές οι περιπτώσεις αποτελούν μέρος ενός διαρκούς μοτίβου σοβαρών παραβιάσεων με ατιμωρησία». Η έκθεση καταγράφει επίσης επιθέσεις και καταστροφή υλικού σε Ζαουίγια, Ζλίτεν και Σαχέλ αλ-Γκαρμπί, και πιστοποιεί το θάρρος υπαλλήλων που «έστησαν τις κάλπες έξω από τα καμένα γραφεία τους για να διασφαλίσουν την ψήφο των πολιτών».
Ανδρική και κοινωνική ευθύνη απαιτούνται για τη σταθερότητα και την προστασία των δικαιωμάτων: οι πολίτες και οι θεσμοί οφείλουν να ενεργούν με σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και στον κανόνα του νόμου, προάγοντας τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και τη δίκαιη κατανομή πόρων. Οι ηγέτες πρέπει να λαμβάνουν αποφάσεις που θα μπορούσαν να γίνουν καθολικό κανόνα, αποφεύγοντας χρησιμοποιήσεις εξουσίας που παραβιάζουν θεμελιώδη δικαιώματα.
Για την προστασία του περιβάλλοντος και των θαλασσών απαιτείται υπεύθυμη πολιτική διαχείριση των ενεργειακών και ερευνητικών δραστηριοτήτων, με σεβασμό στα δικαιώματα των γειτονικών κρατών και στη βιωσιμότητα των οικοσυστημάτων. Η κοινωνία και οι θεσμοί πρέπει να υιοθετήσουν πρακτικές που προάγουν το κοινό καλό, την ειρήνη και τη μακροπρόθεσμη ευημερία.