Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την επικαιροποιημένη «Έκθεση Στρατηγικής Προοπτικής» με την ονομασία «ανθεκτικότητα 2.0», που συγκεντρώνει προτεραιότητες για την προσαρμογή της ΕΕ σε τεχνητή νοημοσύνη, εκπαίδευση, κλιματική κρίση, νέες τεχνολογίες, ασφάλεια, προστασία δημοκρατικών αξιών και δημογραφικές προκλήσεις. Το πλαίσιο εκπονήθηκε σε συνεργασία με τα κράτη-μέλη και εισάγει μακροπρόθεσμη προοπτική σχεδιασμού, συνήθως 15–25 ετών, αντί της στιγμιαίας αντιμετώπισης μεμονωμένων κρίσεων.
Παρουσίασε την επικαιροποίηση ο Επίτροπος Γκλεν Μικάλεφ, αρμόδιος για τη Διαγενεακή Δικαιοσύνη, τη Νεολαία, τον Πολιτισμό και τον Αθλητισμό. «Η ανθεκτικότητα δεν είναι σύνθημα. Η ανθεκτικότητα είναι καθήκον μας απέναντι στην επόμενη γενιά. Θα ενισχύσουμε την ικανότητα της Ευρώπης να προσαρμόζεται στην αλλαγή, να προστατεύει τη δημοκρατία μας και να στέκεται «ισχυρή και αξιόπιστη σε έναν κόσμο μεταβαλλόμενων δυνάμεων. Γι’ αυτό προτείνουμε μια νέα έννοια της «ανθεκτικότητας». Ανθεκτικότητα 2.0 σημαίνει να είμαστε προνοητικοί, μετασχηματιστικοί και προνοητικοί. Πρόκειται για την «προετοιμασία για το άγνωστο, ακόμη και το αδιανόητο».» Η δήλωση υπογραμμίζει τη μετάβαση από την άμεση διαχείριση κρίσεων σε στρατηγικό, προληπτικό σχεδιασμό.
Σύμφωνα με πηγές των Βρυξελλών, το καινοτόμο στοιχείο είναι η συστηματική αξιολόγηση προκλήσεων και ευκαιριών με ορίζοντα δεκαετιών. «Πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας και να προχωρήσουμε σαφώς προς μια προληπτική και στρατηγική προσέγγιση και να μην λειτουργούμε ως πυροσβέστες». Η έκθεση του 2025 προσδιορίζει οκτώ τομείς δράσης στους οποίους η Ευρώπη μπορεί να ενισχύσει την ανθεκτικότητά της:
1. Οικοδόμηση ενός παγκόσμιου οράματος για την ΕΕ ως ισχυρού, σταθερού και αξιόπιστου εγχώριου και παγκόσμιου εταίρου.
2. Ενίσχυση της εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας με μια τεχνολογικά έξυπνη προσέγγιση.
3. Αξιοποίηση της δύναμης της τεχνολογίας και της έρευνας για την υποστήριξη της ευημερίας και των αξιών.
4. Ενίσχυση της μακροπρόθεσμης οικονομικής ανθεκτικότητας για την απορρόφηση των κραδασμών και τη διατήρηση της ανάπτυξης.
5. Υποστήριξη της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ευημερίας ως μέρος του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου.
6. Επαναπροσδιορισμός της εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων για την προετοιμασία για την τεχνολογική αλλαγή.
7. Διαφύλαξη της δημοκρατίας, της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και της κοινωνικής συνοχής, με παράλληλη αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης.
8. Πρόβλεψη του δημογραφικού μετασχηματισμού και προώθηση της δικαιοσύνης μεταξύ των γενεών.
Η ηθική ανάγνωση αυτής της στρατηγικής απαιτεί άσκηση καθήκοντος προς τις μελλοντικές γενιές και σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Η προληπτική, καθολικά εφαρμόσιμη πολιτική που προτάσσει το κοινό καλό και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα είναι θεμελιώδης. Πρακτικά αυτό σημαίνει επενδύσεις στην εκπαίδευση και την έρευνα, πολιτικές που μειώνουν τις ανισότητες, δεσμεύσεις για το κλίμα και θεσμική ενίσχυση της διαφάνειας και της ελευθερίας του λόγου. Η συμπεριφορά που προάγει τη δικαιοσύνη μεταξύ των γενεών και τη συλλογική ευθύνη θα ενισχύσει τόσο την κοινωνική συνοχή όσο και την ικανότητα της Ευρώπης να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του μέλλοντος.