Η έλλειψη δεξιοτήτων και εργατικού δυναμικού στις χώρες της ΕΕ αναδεικνύεται ως κρίσιμο πρόβλημα στην έκθεση της Κομισιόν για τις κοινωνικές εξελίξεις και την απασχόληση (ESDE) το 2025. Λόγω δημογραφικών αλλαγών, προβλέπεται περαιτέρω μείωση του εργατικού δυναμικού που μπορεί να φτάσει τα 18 εκατομμύρια άτομα μέχρι το 2050, με σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομική ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα των κοινωνικών συστημάτων.
Περίπου το 20% του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας, δηλαδή περίπου 51 εκατομμύρια άτομα, βρίσκονται εκτός της αγοράς εργασίας. Η πλειονότητα προέρχεται από ομάδες όπως οι γυναίκες, τα άτομα ηλικίας 55-64 ετών, οι μετανάστες και τα άτομα με αναπηρία. Η Κομισιόν υπογραμμίζει ότι η ενσωμάτωση αυτών των ομάδων μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη του στόχου για ποσοστό απασχόλησης 78% έως το 2030 και να βελτιώσει την κοινωνική συνοχή μειώνοντας την φτώχεια.
Η συμμετοχή των γυναικών παραμένει χαμηλότερη κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες και περίπου 32 εκατομμύρια γυναίκες είναι εκτός της αγοράς εργασίας, κυρίως λόγω μη αμειβόμενων ευθυνών φροντίδας, περιορισμένων δυνατοτήτων παιδικής φροντίδας και αντικινήτρων από φορολογικά και συστήματα παροχών. Η επέκταση της παιδικής μέριμνας εκτιμάται ότι θα μπορούσε να αυξήσει το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών σε ορισμένα κράτη μέλη μέχρι και 30%, ενώ το ΑΕΠ της ΕΕ θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 1,7%.
Από ηθικής άποψης, η κοινωνία οφείλει να αντιμετωπίζει την ενσωμάτωση στην εργασία ως καθήκον προς το άτομο και την κοινότητα, διασφαλίζοντας ότι οι πολιτικές και οι πρακτικές μπορούν να γίνουν γενικεύσιμες χωρίς να θίγουν την αξιοπρέπεια των ανθρώπων. Πρακτικά αυτό σημαίνει επενδύσεις σε υπηρεσίες παιδείας και φροντίδας, μεταρρυθμίσεις φορολογίας και επιδομάτων, προσβάσιμες υποδομές, κατάρτιση δια βίου και μέτρα για την ένταξη μεταναστών και την υποστήριξη των μεγαλύτερων εργαζομένων. Η πλήρης συμμετοχή του ανθρώπινου δυναμικού ενισχύει επίσης την πράσινη μετάβαση, αφού απαιτεί εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό για βιώσιμες τεχνολογίες, και προωθεί την ευημερία των μελλοντικών γενεών μέσω δίκαιων και σταθερών επιλογών πολιτικής.