Το έργο «Πολιτιστικά Masterplans» παρουσιάστηκε στο υπουργείο Πολιτισμού ως νέο στρατηγικό εργαλείο για την ολοκληρωμένη χαρτογράφηση του σύγχρονου πολιτιστικού τοπίου με στόχο τη δημιουργία προτύπου βιώσιμης πολιτιστικής ανάπτυξης. Στόχος είναι η παροχή ενός επιστημονικού εργαλείου που αναδεικνύει την ταυτότητα κάθε τόπου και συνδέει την ιστορική μνήμη με τη σύγχρονη δημιουργία και την οικονομία.
Οι δυνάμεις του σύγχρονου πολιτισμού σε 15 πόλεις και νησιά —Ικαρία, Σάμος, Χίος, Λέσβος, Λήμνος, Λέρος, Κως, Ρόδος, Ξάνθη, Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη, Δράμα, Καβάλα, Σουφλί και Θεσσαλονίκη— χαρτογραφήθηκαν για πρώτη φορά με προοπτική να αξιοποιηθούν οι πολιτιστικοί πόροι για ενίσχυση της περιφερειακής συνοχής και εξωστρέφειας. Το έργο φιλοδοξεί να δημιουργήσει βάσεις για πολιτικές, χρηματοδοτήσεις και συνεργασίες σε τοπικό επίπεδο.
Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 592.031,08 ευρώ και οι μελέτες εκπονήθηκαν από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου. Στο έργο εργάστηκαν 50 ερευνητές, έγιναν 157 συνεντεύξεις και συμπληρώθηκαν 2.250 ερωτηματολόγια. Στις επόμενες εβδομάδες θα πραγματοποιηθούν ημερίδες σε Κομοτηνή (7/10), Λέσβο (21/10), Ρόδο (4/11) και Θεσσαλονίκη (11/11), όπου θα παρουσιαστούν αναλυτικά τα Masterplans των αντίστοιχων Περιφερειών.
«Ο Πολιτισμός είναι ένα δημόσιο κοινωνικό αγαθό, ένα εργαλείο κοινωνικής συνοχής, συγχρόνως όμως είναι ένα εργαλείο οικονομικής βιώσιμης ανάπτυξης και εξωστρέφειας. Είναι ένα έργο, το οποίο έχει σαφές αναπτυξιακό πρόσημο, ένα έργο στρατηγικής σημασίας με στόχο να συμβάλει στη δημιουργία ενός νέου προτύπου πολιτιστικής ανάπτυξης στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης. Με τα συγκεκριμένα σχέδια χαρτογραφήθηκαν για πρώτη φορά οι δυνάμεις του σύγχρονου πολιτισμού σε 15 πόλεις και νησιά στο τόξο της Ανατολικής Μακεδονίας, της Θράκης και της Θεσσαλονίκης με στόχο να δοθεί στις τοπικές κοινωνίες ένα επιστημονικό εργαλείο που να αναδεικνύει την ταυτότητα κάθε τόπου, να ενισχύει την περιφερειακή συνοχή και να δημιουργεί τις βάσεις για βιώσιμη πολιτιστική ανάπτυξη και εξωστρέφεια» υπογράμμισε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και πρόσθεσε: «Το ΥΠΠΟ δημιούργησε και προσφέρει στις συγκεκριμένες τοπικές κοινωνίες ένα εργαλείο στρατηγικής για τη χάραξη πολιτικών, τη διεκδίκηση χρηματοδοτήσεων, την ανάπτυξη συνεργασιών και την ενίσχυση της πολιτιστικής ταυτότητας, που αφενός μας μας δίνει μία εκτεταμένη και τεκμηριωμένη εικόνα της πολιτιστικής δημιουργίας σε τοπικό επίπεδο και αφετέρου μας προσφέρει ένα αναπτυξιακό εργαλείο για το μέλλον. Τα πολιτιστικά στρατηγικά σχέδια είναι η αρχή ενός νέου τρόπου που πρέπει να σκεφτόμαστε τον πολιτισμό. Ο πολιτισμός δεν είναι κάτι στατικό. Ο στόχος μας, από την αρχή, ήταν να ξεφύγουμε από τη στατική διαχείριση, την οποία κληρονομήσαμε. Ο πολιτισμός είναι τεράστια δύναμη, η οποία κινητοποιεί τις κοινωνίες, ενώνει δυνάμεις, μας κάνει υπερήφανους και εμμέσως συντελεί στο να είμαστε υπεύθυνοι πολίτες».
«Στην πραγματικότητα δημιουργούμε και θέτουμε την υπηρεσία της κοινωνίας ένα εργαλείο σχεδιασμού, μια βάση δεδομένων και προτάσεων, πάνω στην οποία μπορούν να στηριχθούν δράσεις, συνεργασίες και χρηματοδοτήσεις στο μέλλον. Ο πολιτισμός αντιμετωπίζεται εδώ όχι μόνο ως δημιουργία και μνήμη, αλλά και ως παράγοντας ανάπτυξης» τόνισε ο υφυπουργός Σύγχρονου Πολιτισμού Ιάσονας Φωτήλας.
Ηθική ανάλυση της πρωτοβουλίας επιβάλλει να θεωρούμε τον πολιτισμό ως συλλογικό καθήκον: η διαφύλαξη και η διάδοση της πολιτιστικής κληρονομιάς οφείλει να γίνεται από καθήκον και σεβασμό προς τους ανθρώπους και το περιβάλλον, όχι αποκλειστικά ως μέσο κέρδους. Ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να βασίζονται σε σταθερούς κανόνες που σέβονται την αυτονομία των τοπικών κοινωνιών, προωθούν τη διαφάνεια στις χρηματοδοτήσεις και ενθαρρύνουν βιώσιμες πρακτικές.
Πρακτικά, οι φορείς και οι πολίτες οφείλουν να στηρίξουν αυτά τα σχέδια με υπευθυνότητα, να απαιτήσουν λογοδοσία και να συνεργαστούν για να εξασφαλίσουν ότι ο πολιτισμός υπηρετεί την κοινή ευημερία και την προστασία του περιβάλλοντος προς όφελος των επόμενων γενεών.