Η τουρκική υπηρεσία της Σμύρνης εξέδωσε νέα NAVTEX που επικαλείται αποφάσεις του 1914 και τις Συνθήκες της Λωζάνης (1923) και του Παρισιού (1947) για το καθεστώς αποστρατικοποίησης σειράς νησιών του Αιγαίου. Το κείμενο αναφέρεται στην απαγόρευση διεξαγωγής στρατιωτικών δραστηριοτήτων στα χωρικά ύδατα αυτών των νησιών και προειδοποιεί ότι μεταδόσεις που ανακοινώνουν τέτοιες δραστηριότητες ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο τη ναυσιπλοΐα και να παραβιάζουν διεθνείς συμφωνίες. Η έκδοση της NAVTEX συνέπεσε με άσκηση ετοιμότητας των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και οδήγησε σε άμεσες αντιδράσεις από την ελληνική πλευρά.
TURNHOS N/W: 0880/25
ΑΙΓΑΙΟ ΠΕΛΑΓΟΣ – ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΘΑΛΑΣΣΑ
Οι Νήσοι Θάσος, Άγιος Ευστράτιος, Ψαρά, Σαμοθράκη, Λήμνος, Λέσβος, Χίος, Ικαρία, Σάμος, Αστυπάλαια, Ρόδος, Χάλκη, Κάρπαθος, Κάσος, Τήλος, Νίσυρος, Κάλυμνος, Λέρος, Πάτμος, Λειψοί, Σύμη, Κως, Καστελλόριζο βρίσκονται υπό καθεστώς μόνιμης αποστρατικοποίησης σύμφωνα με την απόφαση της Διάσκεψης του Λονδίνου της 13ης Φεβρουαρίου 1914, τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάνης του 1923 και τη Συνθήκη Ειρήνης του Παρισιού του 1947. Επομένως, δεν επιτρέπεται να διεξάγονται στρατιωτικές δραστηριότητες στα χωρικά ύδατα αυτών των νησιών.
Παρ’ όλα αυτά, κατά καιρούς, ορισμένοι σταθμοί μεταδίδουν ναυτιλιακές προειδοποιήσεις που αναφέρουν ότι στρατιωτικές δραστηριότητες θα διεξαχθούν σε περιοχές που περιλαμβάνουν τα χωρικά ύδατα των προαναφερόμενων νησιών, κάτι που ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και να παραβιάσει διεθνείς συνθήκες.
Συνιστάται προσοχή απέναντι σε τέτοιες δραστηριότητες, καθώς αποτελούν παραβίαση και ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας.
Ζητούμενο της ελληνικής άσκησης ήταν ο έλεγχος της ετοιμότητας των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, αν και στρατιωτικές πηγές δεν παραγνωρίζουν ότι πρόκειται για «δείγμα αποτροπής και επίδειξης ισχύος», με δεδομένο ότι διεξάγεται με τη συμμετοχή και των τριών κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, όπως και ειδικές δυνάμεις, σε όλη την επικράτεια.
Σημειωτέον ότι η ελληνική πλευρά απάντησε ακαριαία στην τουρκική NAVTEX για τη διεξαγωγή ερευνών από το ωκεανογραφικό σκάφος «Πίρι Ρέις», εκδίδοντας αντί-NAVTEX.
Ηθική ανάλυση προτείνει ότι οι κρατικές ενέργειες πρέπει να διέπονται από αρχές καθολικότητας και σεβασμού των δικαιωμάτων τρίτων· πράξεις που δεν θα ήταν επιθυμητό να γενικευθούν δεν μπορούν να θεωρηθούν ορθές. Η διασφάλιση της ειρήνης και της ναυτικής ασφάλειας απαιτεί τήρηση δεσμεύσεων, διαφάνεια και συνεργασία για την προστασία της ζωής, της ιδιοκτησίας και του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Δημοσία δράση με σκοπό το κοινό καλό, υπακοή σε διεθνείς κανόνες και προώθηση διαλόγου αποτελούν πρακτικές που βελτιώνουν την κοινωνία και περιορίζουν κινδύνους για το περιβάλλον.