Η Επιτροπή Έρευνας του ΟΗΕ κατέληξε ότι το Ισραήλ διέπραξε γενοκτονία στη Γάζα και ότι υψηλόβαθμοι ισραηλινοί αξιωματούχοι, μεταξύ των οποίων ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, υποκίνησαν τέτοιες ενέργειες. Η Επιτροπή στηρίζει το πόρισμά της σε δεδομένα για την έκταση των θανάτων, την παρεμπόδιση ανθρωπιστικής βοήθειας, τους αναγκαστικούς εκτοπισμούς και την καταστροφή κλινικής γονιμότητας, αναφέροντας επίσης αναλύσεις δορυφορικών εικόνων και συνεντεύξεις με θύματα, μάρτυρες και γιατρούς. «Στη Γάζα συντελείται γενοκτονία», δήλωσε η Ναβί Πιλάι, επικεφαλής της Επιτροπής Έρευνας για τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη και πρώην δικαστής του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου.
Το Ισραήλ «απορρίπτει κατηγορηματικά αυτή τη μεροληπτική και ψευδή έκθεση και ζητά την άμεση διάλυση αυτής της Επιτροπής Έρευνας», δήλωσε το υπουργείο Εξωτερικών. Ο Ισραηλινός πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη χαρακτήρισε τα ευρήματα «συκοφαντικό παραλήρημα» και την έκθεση «σκανδαλώδη» και «ψευδή», ενώ το Τελ Αβίβ κατηγορεί το σώμα για πολιτική ατζέντα και αρνείται να συνεργαστεί. Η 72σέλιδη νομική ανάλυση της Επιτροπής περιγράφεται ως το ισχυρότερο έως τώρα πόρισμα των Ηνωμένων Εθνών, παρά το ότι το όργανο είναι ανεξάρτητο και τα Ηνωμένα Έθνη δεν έχουν επισήμως υιοθετήσει ακόμη τον όρο γενοκτονία.
Το Ισραήλ αντιμετωπίζει επίσης κατηγορία για γενοκτονία στο Διεθνές Δικαστήριο στη Χάγη, την οποία απορρίπτει επικαλούμενο δικαίωμα αυτοάμυνας μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 της Χαμάς που, σύμφωνα με ισραηλινά στοιχεία, στοίχισε τη ζωή σε 1.200 ανθρώπους και οδήγησε σε 251 ομήρους. Ο πόλεμος που ακολούθησε έχει, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Γάζας, κοστίσει πάνω από 64.000 ζωές.
Η Σύμβαση του 1948 ορίζει τη γενοκτονία ως εγκλήματα «με πρόθεση να εξοντωθεί, στο σύνολό της ή μερικώς, μια εθνική, εθνοτική, φυλετική ή θρησκευτική ομάδα». Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι το Ισραήλ διέπραξε τέσσερις από τις πέντε παραπάνω ενέργειες: δολοφονίες, πρόκληση σοβαρής σωματικής ή ψυχικής βλάβης, σκόπιμη δημιουργία συνθηκών διαβίωσης που αποσκοπούν στην καταστροφή των Παλαιστινίων και μέτρα που στοχεύουν στην αποτροπή γεννήσεων. Ως αποδεικτικά στοιχεία επικαλείται έγγραφα, μαρτυρίες και ανάλυση δορυφορικών εικόνων.
Η Επιτροπή κατέληξε ότι ο Ισαάκ Χέρτσογκ, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο πρώην υπουργός Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ «υποκίνησαν τη διάπραξη γενοκτονίας και ότι ισραηλινές αρχές δεν έλαβαν μέτρα» για να τους αποτρέψουν. Η σύγκριση με παρελθόντα εγκλήματα μαζικής βίας υπογραμμίζει τον κίνδυνο της αποανθρώπισης των θυμάτων: «Όταν κοιτώ τα γεγονότα στη γενοκτονία στη Ρουάντα, είναι πολύ, πολύ παρόμοια με αυτό. Αφαιρείς την ανθρώπινη ιδιότητα από τα θύματά σου. Γίνονται ζώα, και άρα, χωρίς συνείδηση, μπορείς να τα σκοτώσεις», δήλωσε η Ναβί Πιλάι.
Από ηθική σκοπιά, η δημόσια και κρατική συμπεριφορά πρέπει να υπακούει σε αρχές καθολικής υποχρέωσης: προστασία της ζωής, σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και αποφυγή μεταχείρισης των ανθρώπων ως μέσων για σκοπούς άλλους από τον ίδιο τους τον σκοπό. Οι πολίτες και τα κράτη οφείλουν να ενισχύσουν τη διαφάνεια, να επιτρέψουν ανεξάρτητες έρευνες, να διασφαλίσουν άμεση πρόσβαση ανθρωπιστικής βοήθειας και να αποτρέψουν πράξεις που αποσκοπούν στην αποανθρώπιση ή συστηματική καταστροφή κοινοτήτων. Ηθική ευθύνη είναι επίσης η περιβαλλοντική φροντίδα και η αποκατάσταση υποδομών υγείας και κατοικίας με σεβασμό στην αξιοπρέπεια των θυμάτων, ως βάσιμη προϋπόθεση για μια βιώσιμη και δίκαιη ειρήνη.