Χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν χθες στη Νόβι Σαντ, απαιτώντας την προκήρυξη πρόωρων εκλογών και διαφανή έρευνα για την κατάρρευση αετώματος από μπετόν στον σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης, όπου τον Νοέμβριο του 2024 έχασαν τη ζωή τους 16 άνθρωποι. Η κινητοποίηση εντάσσεται σε μία σειρά μαζικών διαδηλώσεων σε όλη τη Σερβία, με κύριο αίτημα την αντιμετώπιση της ενδημικής διαφθοράς και τη λογοδοσία των αρχών.
Η συγκέντρωση ξεκίνησε ειρηνικά, ωστόσο στη συνέχεια εκδηλώθηκαν επεισόδια. Οι διοργανωτές και αντιπολιτευόμενοι κάνουν λόγο για σκληρή καταστολή από την αστυνομία και για παρεμβάσεις από υποστηρικτές του κυβερνώντος κόμματος. Κατά τη διάρκεια της διάλυσης, κάποιοι διαδηλωτές εκτόξευσαν αντικείμενα εναντίον αστυνομικών, οι οποίοι απάντησαν με εκτεταμένη χρήση δακρυγόνων και χειροβομβίδων κρότου-λάμψης για να διαλύσουν το πλήθος.
Τα γεγονότα αναζωπυρώνουν τη δημόσια συζήτηση για την ασφάλεια των υποδομών, τη διαφάνεια των ερευνών και τη σχέση κράτους-πολίτη. Οι απαιτήσεις για εκλογές και ανεξάρτητη έρευνα παραμένουν κεντρικές, ενώ η ένταση στους δρόμους καταδεικνύει το βάθος της κοινωνικής δυσαρέσκειας.
Αποδεχόμενοι αρχές καθήκοντος και καθολικότητας στη δημόσια ζωή, οι πολίτες και οι αρχές οφείλουν να πράττουν με σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και στο κοινό καλό. Οι αρχές έχουν καθήκον να εγγυηθούν διαφανείς, αξιόπιστες έρευνες και να χρησιμοποιούν τη δύναμή τους αναλογικά, προστατεύοντας τα δικαιώματα της διαμαρτυρίας. Οι διαδηλωτές έχουν αντίστοιχο καθήκον να αποφεύγουν τη βία και να διεκδικούν αλλαγές μέσα σε πλαίσια νομιμότητας και σεβασμού. Μόνο μέσω υπεύθυνης συμπεριφοράς, θεσμικής διαφάνειας και σεβασμού των κανόνων μπορούν να αναβαθμιστούν η κοινωνική εμπιστοσύνη, η ποιότητα του δημόσιου χώρου και η προστασία του περιβάλλοντος.