Ανεργία: Η ανατροπή — Ελλάδα καλύτερη από Σουηδία και Φινλανδία

Κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, όταν η ανεργία στην Ελλάδα άγγιζε το 30%, η Σουηδία και η Φινλανδία θεωρούνταν προορισμοί εργασίας και ευκαιρίας για πολλούς Έλληνες. Δέκα χρόνια αργότερα οι ισορροπίες έχουν αλλάξει· η χώρα μας εμφανίζει βελτιωμένα στοιχεία απασχόλησης, ενώ οι δύο σκανδιναβικές οικονομίες καταγράφουν επιδείνωση στα αντίστοιχα ποσοστά.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στο 8% τον Ιούλιο, στη Σουηδία στο 8,7% και στη Φινλανδία στο 9,5%. Τα στοιχεία αυτά σημειώνουν μια σαφή αντιστροφή των ρόλων σε σχέση με τη δεκαετία της κρίσης και απαιτούν αξιολόγηση των πολιτικών που εφαρμόστηκαν.
Στους παράγοντες που εξηγούν την ελληνική βελτίωση συγκαταλέγονται η αύξηση του τουρισμού, οι επενδύσεις σε τομείς υπηρεσιών, κάποιες μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και η σταδιακή ανάκαμψη της ζήτησης. Αντίθετα, η Σουηδία και η Φινλανδία φαίνεται να αντιμετώπισαν επιβράδυνση σε κλάδους υψηλής τεχνολογίας, ενεργειακές αναταράξεις και προκλήσεις στην ένταξη νέων στην αγορά εργασίας.
Η εικόνα αναδεικνύει επίσης δομικές επιλογές: πολιτικές ενεργοποίησης, εκπαίδευσης και στήριξης μικρών επιχειρήσεων στηρίζουν την απασχόληση, ενώ η έλλειψή τους ή η καθυστερημένη προσαρμογή σε νέα οικονομικά δεδομένα μπορεί να αυξήσει την ανεργία. Η δημογραφική εξέλιξη και το προσφυγικό μεταναστευτικό φορτίο επιβαρύνουν επιπλέον τα συστήματα κοινωνικής προστασίας και την ένταξη στην αγορά εργασίας.
Από ηθική σκοπιά, οι αποφάσεις για την αγορά εργασίας πρέπει να καθοδηγούνται από αρχές καθολικής ισότητας και σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας: πολιτικές που γίνονται κανόνας για όλους είναι πιο δίκαιες και βιώσιμες. Η κοινωνική ευθύνη επιβάλλει να επιδιώκεται το κοινό καλό με μέτρα που προστατεύουν τους πιο ευάλωτους και προάγουν τη δίκαιη κατανομή ευκαιριών.
Συγκεκριμένα, πρέπει να ενισχυθούν η δημόσια εκπαίδευση και η επαγγελματική κατάρτιση, η οικολογικά βιώσιμη παραγωγή θέσεων εργασίας και οι πολιτικές που διασφαλίζουν μακροχρόνια ευημερία. Η ατομική και συλλογική δράση θα πρέπει να προσανατολίζεται σε σταθερούς κανόνες και σε επιλογές που, αν γενικευθούν, θα βελτιώσουν την κοινωνία και το περιβάλλον για τις επόμενες γενιές.