Οι κοινοί τραπεζικοί λογαριασμοί διευκολύνουν την οικογενειακή διαχείριση, αλλά κρύβουν σοβαρούς φορολογικούς κινδύνους όταν χρήματα μεταφέρονται ή αναλαμβάνονται χωρίς τεκμηρίωση. Η φορολογική διοίκηση εξετάζει συναλλαγές που καταλήγουν σε ατομικούς λογαριασμούς ή σε τρίτους και μπορεί να τις θεωρήσει γονική παροχή ή δωρεά, εφόσον δεν έχουν δηλωθεί και δικαιολογηθεί, με συνέπεια την επιβολή φόρου.
Χαρακτηριστική είναι πρόσφατη υπόθεση όπου μεταφορά ποσού από κοινό λογαριασμό γονέα και παιδιών σε ατομικό λογαριασμό του τέκνου κρίθηκε ως δωρεά. Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών διευκρίνισε ότι η ανάληψη από συνδικαιούχο που δεν έχει συνεισφέρει και το χρησιμοποιεί για ίδιο όφελος λογίζεται ως δωρεά. Σε περιπτώσεις σημαντικών ποσών απαιτείται δήλωση μέσω της πλατφόρμας myProperty της ΑΑΔΕ ώστε να φορολογηθεί ή να τύχει απαλλαγής.
Γονικές παροχές και δωρεές έως 800.000 ευρώ ανάμεσα σε στενούς συγγενείς (γονείς, παιδιά, σύζυγοι, παππούδες, γιαγιάδες, εγγόνια) είναι αφορολόγητες, υπό τον όρο ότι πραγματοποιούνται μέσω τραπεζικού συστήματος και δηλώνονται. Η απλή κατάθεση σε κοινό λογαριασμό δεν αποτελεί από μόνη της δωρεά· το ζήτημα προκύπτει όταν ο μη συνεισφέρων συνδικαιούχος κάνει χρήση των χρημάτων. Από τον έλεγχο εξαιρούνται μικροποσά και τα εμβάσματα σε παιδιά που σπουδάζουν στο εξωτερικό.
Οι δηλώσεις δωρεών ελέγχονται από την ΑΑΔΕ με βάση στοιχεία που αποστέλλουν οι τράπεζες. Αν δεν επιβεβαιωθεί η συναλλαγή και ο φορολογούμενος δεν προσκομίσει επαρκή αποδεικτικά, επιβάλλεται φόρος από το πρώτο ευρώ με συντελεστές 10% έως 40%, ανάλογα με το βαθμό συγγένειας. Για παροχές με μετρητά εκτός τραπεζικού συστήματος εφαρμόζεται αυτόματη φορολόγηση 10% χωρίς αφορολόγητο.
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτούν οι διαδοχικές δωρεές μέσω ενδιάμεσων προσώπων: όταν το τελικό όφελος κατευθύνεται σε δικαιούχο εκτός πρώτης κατηγορίας συγγενείας, επιβάλλεται φόρος 20% χωρίς αφορολόγητο, ενώ πολλαπλές μεταβιβάσεις εντός έξι μηνών ενεργοποιούν άμεσο έλεγχο. Η φορολογική διοίκηση υπενθυμίζει ότι η δυνατότητα του δωρητή να πραγματοποιήσει την παροχή εξετάζεται κατά τον έλεγχο και ότι σε κοινό λογαριασμό με τρίτο πρέπει να αποδεικνύεται η αποκλειστική χρήση του ποσού από τον δικαιούχο.
Από ηθική σκοπιά, η υπευθυνότητα και η διαφάνεια στις οικονομικές συναλλαγές θεωρούνται υποχρέωση προς την κοινότητα: η δήλωση και η τεκμηρίωση των μεταφορών προστατεύουν τη φορολογική ισότητα και την εμπιστοσύνη στους θεσμούς. Η καθολική εφαρμογή κανόνων διαφάνειας είναι πρακτική που μπορεί να γίνει γενικός κανόνας χωρίς αντίφαση και σέβεται την αυτονομία όλων των εμπλεκομένων. Συγκεκριμένα, οι πολίτες καλούνται να χρησιμοποιούν τραπεζικά μέσα, να τηρούν αποδείξεις, να δηλώνουν παροχές στην πλατφόρμα myProperty και να αποφεύγουν τις μετρητοποσοτικές εναλλακτικές. Με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται η κοινωνική συνοχή και υποστηρίζονται δημόσιες υπηρεσίες που, μεταξύ άλλων, συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος· οι ηλεκτρονικές συναλλαγές μειώνουν τη φυσική διακίνηση χρημάτων και την κατανάλωση πόρων σε σχέση με τις μεταφορές μετρητών.