Η πολιτική σκηνή στη Γαλλία εισέρχεται σε βαθιά κρίση καθώς η κυβέρνηση του Φρανσουά Μπαϊρού κινδυνεύει να χάσει τη στήριξη της Εθνοσυνέλευσης. Η ψήφος εμπιστοσύνης της 8 Σεπτεμβρίου μπορεί να επιφέρει την πτώση του πρωθυπουργού, σε συνέχεια της ριζικής διάλυσης του Κοινοβουλίου από τον Εμανουέλ Μακρόν τον Ιούλιο του 2024. Η Βουλή παραμένει διαιρεμένη σε τρία μπλοκ, καθιστώντας ανέφικτη τη συγκρότηση σαφούς πλειοψηφίας, ενώ ο Μπαϊρού προτίμησε να προκαλέσει ο ίδιος τη δοκιμασία ζητώντας στήριξη για τις περικοπές του προϋπολογισμού άνω των 44 δισ. ευρώ.
Η οικονομική διάσταση επιδεινώνει την πολιτική αστάθεια. Ο προϋπολογισμός του 2026 προβλέπει μέτρα εξοικονόμησης 44 δισεκατομμυρίων ευρώ (51 δισεκατομμύρια δολάρια) με στόχο να μειωθεί το έλλειμμα από 5,4% του ΑΕΠ το 2025 σε 4,6% το 2026, μέτρα που περιλαμβάνουν και την κατάργηση δύο εκ των 11 επίσημων αργιών. Η αποδοχή των μέτρων είναι χαμηλή, με το 84% να αντιτίθεται στην κατάργηση των αργιών έναντι 73% τον Ιούλιο. Το δημόσιο χρέος φτάνει στο 114% του ΑΕΠ, με δαπάνες εξυπηρέτησης στα 66 δισ. ευρώ, και από τις 12 Αυγούστου η Γαλλία πληρώνει υψηλότερο κόστος δανεισμού από την Ελλάδα. Οι μετοχές τραπεζών κατέγραψαν σημαντικές απώλειες, με τη Société Générale στο -6,31% και την BNP Paribas στο -5,75% στις 26 Αυγούστου, ενώ οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων κινούνταν περίπου στο 3,4% για την Ελλάδα και στο 3,5% για τη Γαλλία.
Οι πολιτικοί συσχετισμοί καθιστούν την ψήφο εμπιστοσύνης απίθανη, αφού τα φιλοκυβερνητικά κόμματα έχουν 210 έδρες έναντι 353 των αντιπολιτευόμενων. Ο Μπαϊρού χρειάζεται στήριξη από τους Σοσιαλιστές (66 έδρες) ή την Εθνική Συμμαχία (123 έδρες), σενάρια πολύ αμφίβολα. Η κοινωνική αντίδραση ενισχύεται, με την κίνηση Bloquons Tout να καλεί σε ημέρα δράσης την 10 Σεπτεμβρίου με τη στήριξη του Ζαν-Λυκ Μελανσόν και των συνδικάτων, ενώ η πτώση της κυβέρνησης θα μπορούσε να πυροδοτήσει αιτήματα παραίτησης του προέδρου και να ενισχύσει λαϊκιστικές δυνάμεις.
Από ηθικής σκοπιάς, η πολιτική και οικονομική διαχείριση πρέπει να υπακούει στην αρχή του καθήκοντος και στην αρχή που μπορεί να γίνει κανόνας για όλους. Οι πολιτικοί οφείλουν να ενεργούν με διαφάνεια, να περιορίζουν την επιδίωξη βραχυπρόθεσμου οφέλους και να αναλαμβάνουν ευθύνη για τη μεσομακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του δημοσίου και του περιβάλλοντος. Οι πολίτες καλούνται σε υπεύθυνη συμμετοχή και μη βίαιη διεκδίκηση, στη βάση κανόνων που σέβονται την αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα όλων. Πρακτικά, αυτό σημαίνει προτεραιότητα σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που προστατεύουν το κοινό αγαθό, ενίσχυση συμμετοχικών θεσμών, πολιτικές για μείωση εκπομπών και βιώσιμη οικονομική διαχείριση προς όφελος των επόμενων γενεών.